Page 172 - İBG 2021 Faaliyet Raporu

Ref # 119M578, 2020-2022): Bu projede amaç; CRISPR/Cas9 genom düzenleme teknolojisinin kullanılmasıyla, indüklenmiş pluripotent kök hücrelerinde (iPKH), henüz tedavisi olmayan ve biyomimetik preklinik modeli geliştirilmemiş nadir genetik hastalıklar grubundaki Rett Sendromu (RTT) hastalığının nedeni olan MECP2 geninde nonsense mutasyon oluşturarak, 2B statik, 3B statik-dinamik ve sonrasında 3B serebral organoid kültür temelli yeni tasarım çip-üstü-Rett Sendromu modelinin geliştirilmesi ve karakterizasyonudur. Bu çalışmada bugüne kadar sağlıklı gönüllülerden statik ve dinamik koşullarda beyin organoidleri başarılı bir şekilde oluşturulup karakterize edilmiştir. Ek olarak, MECP2 geninde mutasyon oluşturma çalışmaları devam etmektedir.
Sitrulinemi Hastalığında İnsan Karaciğer Kimerik Fare Modelinin Oluşturulması (Yürütücü: Nur Arslan. Araştırmacı: Hülya Ayar Kayalı Danışman: Esra Erdal, TÜBİTAK 1001, Ref # 219S733, 2019-2022): Projenin amacı, sitrülinemi hastalığına sahip olan insanların hepatositlerini içeren ve hastalık fenotipini gösteren uzun süreli bir fare modeli oluşturulmasıdır. Sağlıklı ve hasta karaciğer organoidlerinin, immün sistemi ve karaciğeri insansılaştırılmaya uygun FRG farelere dalak içi enjeksiyonu ile fare karaciğerinde %70- 90 kimerizm oluşturulacağı bir model geliştirilmesi planlanmaktadır. Bu model, Sitrülinemi patogenezini anlamak ve ilaç keşiflerinde kullanılabilecek ilk model olması bakımından çok değerlidir. Çalışmalarda halihazırda organoidlerde hastalık ilintili üre metabolizma enzimlerinden ASS1 in ve bazı metabolitlerin tayini metotlarının optimizasyonuna başlanmıştır. Ancak, çok büyük bir şanssızlıkla, var olan ve geliştirilecek modelin temelini oluşturan FRG fare klonlarında
fareler önce doğurmamaya ve sonrada ölmeye başlamışlardır. Fare temininde yaşanan sorunlar nedeniyle proje durdurulmuştur.
Sorafenib Dirençli Hücreler ve Parental Hücreler ile Oluşturulan Çok Hücreli 3-D Tümör Sferoid Modelinde Sorafenib Dirençli Hücrelerin Regorafenib Cevabının İncelenmesi (Yürütücü: Zeynep Fırtına Karagonlar. Danışman: Esra Erdal, TÜBİTAK 1001, Ref # 118S542, 2019- 2022): Bu projenin genel amacı mikroçevre modelinin taklit edildiği bir üç boyutlu karaciğer
164 Faaliyetlere İlişkin Bilgi ve Değerlendirmeler