Page 94 - Faaliyet Raporu 2022

Melanosit rejenerasyonunun ve melanomun moleküler mekanizmalarının zebra balığı modelinde karşılaştırmalı analizi ve melanom hücrelerinde gen ifadesi profillerinin CRISPR/ Cas9 yöntemi ile düzenlenerek rejenerasyon benzeri bir ilerleyişin indüklenmesi (Yürütücü: Güneş Özhan, TÜBİTAK 1001, #219Z040, 2020-2023): Bu projenin amacı, doku ve organlarını morfolojik ve fonksiyonel olarak yenileyebilen ve ayrıca insandakine benzer histopatolojik ve ekspresyon profilleri ile hemen her tür tümörü oluşturabilen çok güçlü bir omurgalı modeli olan zebra balığından yararlanarak, melanosit rejenerasyonu ile melanomun, erken ve geç aşamalarında, moleküler düzeyde karşılaştırılmasıdır. Bu proje kapsamında gerçekleştirilen çalışmalardan oluşturulan bir makale Nature Regenerative Medicine dergisinde revizyon sürecindedir. Sonuçlar 5 uluslararası/ulusal kongrede sözlü veya poster bildiri olarak sunulmuştur. Projede 1 doktora tezi gerçekleştirilmektedir ve projeye 2022 yılında 1 STAR bursiyeri katılmıştır. Ayrıca proje kapsamında, doktora bursiyeri Esra Katkat FEBS Kısa Dönem Araştırma Bursu ile Max Planck Institute for the Science of Light kurumunda 2 aylık ve Yusuf Kaan Poyraz Erasmus + Değişim Programı ile University of Gothenburg’da 2 aylık stajlar gerçekleştirmişlerdir.
Alzheimer hastalığında nöronal dejenerasyon ve rejenerasyon yanıtlarının oluşumunda Wnt/β-katenin sinyal iletiminin ve p75NTR homoloğu Nradd’ın rollerinin zebrabalığı amiloid β42 toksisite modelinde araştırılması (Yürütücü: Güneş Özhan, TÜBİTAK 1001, #121Z900, 2022-2025): Bu projenin amacı, zebrabalığında Aß toksisitesi ile indüklenmiş bir Alzheimer hastalığı (AH) modeli oluşturarak, nöronal dejenerasyon ve rejeneratif yanıt süreçlerinin çeşitli aşamalarında Wnt/β-katenin sinyal iletiminin rolünü ve Wnt/β-katenin sinyal iletiminin negatif geribildirim düzenleyicisi
olan ve apoptoz indükleyici fonksiyonu bilinen p75NTR homoloğu Nradd’ın AH patogenezindeki rolünü moleküler, hücresel ve davranışsal düzeyde ortaya çıkarmaktır. Bu proje kapsamında 1 yüksek lisans tez projesi tamamlanmış olup, 1 yüksek lisans ve 1 doktora tez projesi devam etmektedir. 2022 yılında, 2 yüksek lisans öğrencisi 2210-C Yurt İçi Öncelikli Alanlar Yüksek Lisans Burs Programı ve 1 doktora öğrencisi 2211-C Yurt İçi Öncelikli Alanlar Doktora Burs Programı tarafından destek almaya hak kazanmışlardır. Ayrıca proje kapsamında, araştırmacı Evin İşcan EMBO Bilimsel Değişim Araştırma Bursu ile Linköping University’de ve doktora bursiyeri Ramazan Uğur Bora FEBS Kısa Dönem Araştırma Bursu ile Universität Bonn’da 2 aylık stajlar gerçekleştirmişlerdir. Sonuçlar 2 adet uluslararası kongre bildirisi olarak sunulmuş ve bu bildirilerden birini sunan Doğaç İpekgil The FEBS Journal Poster Prize ödülünü kazanmıştır.
Lösemilerde Kişiselleştirilmiş Tedavi için Zebrabalığı Ksenograft Modelinin Oluşturulması (Yürütücü: Güneş Özhan, Türk Hematoloji Derneği, 2022-2023): Bu projenin amacı, başta kronik lenfositer lösemi (KLL) olmak üzere, lösemi hastalarından elde edilecek lösemi hücrelerinin zebrabalığı hasta-kökenli ksenograft (PDX) modelinde karakterizasyonunu, klinikte kullanımda olan kemoterapötik ilaç ve ilaç kombinasyonlarına yanıtlarını inceleyerek klinikte hastaların tedavi stratejisine yön verebilecek bilgiler sağlamaktır. Projede 1 doktora-sonrası araştırmacı ve 1 yüksek lisans öğrencisi çalışmaktadır.
Beyin kanseri ve beyin rejenerasyonu moleküler mekanizmalarının zebrabalığı modelinde karşılaştırılması ve glioblastoma
Temel ve Translasyonel Araştırmalar Programı 87