ANTİKANSER AKTİVİTELİ DOĞAL BİLEŞİKLER İÇİN YENİ BİR VERİ TABANI
Doğal ürünler, yeni kanser ilaçlarının keşfi alanında ilaç adayı portföyünün önemli bir parçasını oluşturmakta. Doğal bileşiklere dayalı antikanser ilaçların, antioksidan veya antienflamatuar özelliklerinden dolayı, kanser riskini ve ölüm oranını azalttığı bilim insanları tarafından günümüze kadar başarılı bir şekilde gösterildi.
Meyve ve sebzelerin çeşitli vitaminler, mineraller ve antioksidan ve antienflamatuar potansiyele sahip diğer kimyasal türlerini içerdiği bilinen bir gerçek. Kurkumin, karanfil, kekik ve tarçın gibi bazı baharat ve şifalı bitkiler de anti-tümör ve antioksidan kapasiteye sahip vitaminler, tanenler, alkaloidler ve fenolik diterpenler yönünden zengin. Ayrıca, kuruyemişler biyolojik değeri yüksek besinler açısından çok zengin ve kanserin önlenmesi ile yakından ilişkilendirilmiş bulunmakta.
Farklı kanser türlerini ve kanserle ilgili yolakları etkileyen bütün doğal ürünleri içine alan etkili bir kaynak oluşturmak amacıyla; IBG'de Hesaplamalı Sistem Biyolojisi Laboratuvarı grup lideri Dr. Athanasia Pavlopoulou, IBG Biyoinformatik Platformu lideri Doç. Dr. Gökhan Karakülah ve doktora öğrencisi Işıl Takan, Atina Ulusal Teknik Üniversitesi (NTUA) ve Dokuz Eylül Üniversitesinden araştırmacılarla işbirliği yaptı. Araştırmacılar biyomedikal literatürden elde edilen verileri birleştirmek için in silico bir yaklaşım kullandılar. Yayınladıkları çalışmada, potansiyel olarak 19 kanser türünü ve tümör hücresinin hayatta kalmasında kritik rol alan bir gen grubunu hedefleyen bir grup doğal gıdayı tanımladılar.
Araştırmacılar ayrıca, NaturaProDB adlı kullanıcı dostu bir arayüze sahip, bilinen doğal ürünleri ve onların etkiledikleri kanser türlerini kullanıcıya sunan bir veritabanı geliştirdiler (https://naturaprodb.web.app/).
Yeni ilaçların ve terapi yöntemlerinin keşfi sırasında doğal bileşiklerin kullanımının sentetik bileşiklere kıyasla daha uygun maliyetli ve etkilidir. Bu önemli konuda, İBG araştırmacılarının oluşturdukları veri tabanı, antikanser çok hedefli tedavilerin geliştirilmesinde yararlanılabilecek önemli bir kaynak sağlamakta.
