BİYOBANKA KONULU ULUSLARARASI ÇALIŞTAY VE SEMPOZYUM
Her iki toplantı da “Biyobanka ve Biyomoleküler kaynaklar Altyapısı-Avrupa Araştırma Altyapıları Konsorsuyumu” (BBMRI-ERIC) tarafından, bir Avrupa Komisyonu Horizon 2020 projesi olan, BBMRI-ERIC-ADOPT projesi kapsamında desteklendi ve BBMRI Türkiye tarafından düzenlendi.
İzmir Biyotıp ve Genom Merkezi’nin (iBG) ev sahipliğinde gerçekleşen etkinlikler, 14 farklı ülkeden toplam 132 katılımcı ve uzmanı bir araya getirdi. Bu toplantıların temel amacı, MENA ülkelerindeki mevcut biyobankalar ile işbirliği ağlarının oluşturulması, bu ilişkilerin güçlendirilmesi ve aynı zamanda Avrupa çapında entegrasyonların sağlanmasıdır.
Çalıştay, iBG Direktörü Prof. Mehmet Öztürk ve BBMRI.tr ulusal koordinatörü Prof. Nese Atabey'in açılış konuşmalarıyla başladı. İlk oturumda BBMRI-ERIC'in uzmanları, biyobankacılığın ilkeleri, etik kavramlar, kalite yönetim sistemleri ve biobankalar için veritabanı yönetimi, güvenliği gibi biyobankacılığın kritik yönleri hakkında bilgilerini paylaştılar. Öğleden sonraki oturumda Rania Labib (Mısır), Imane Cherkaoui (Fas), Maher Sughayer (Ürdün), Ada El-Qunaibet (Suudi Arabistan), Sibel Uğur İşeri (Türkiye), Said İsmail (Katar), Yosr Hamdi (Tunus) modern biyobankaların yapılandırılması üzerine deneyimlerini paylaştılar.
Çalıştay’ın 2. günü probleme dayalı öğrenme (PDÖ) oturumları ile başladı. Kursiyerler, 10 kişilik 5 farklı grup halinde, eğitmenlerinin rehberliğinde, gerçek yaşamdan olgular üzerinden, biyobankalama sürecinde karşılaşılan zorluklar, biyobankalarda kalite güvencesi, etik düzenlemeler ve acil durumlardaki olası risklerin yönetimi gibi konuları tartıştılar.
Öğleden sonraki oturumda, farklı alanlarda uzmanlığa sahip konuşmacılar, bilgilendirilmiş onam alma, örnek kayıt ve işleme, kalite yönetimi ve örneklerin erişimi ve dağıtımı hakkındaki deneyimlerini bir biyobankadaki iş akışına uygun olarak kursiyerler ile paylaştılar. iPSC biyobankaları ile ilaç araştırmalarında kullanılan kanser organoidleri ve “hasta kaynaklı xenograft (PDX) modelleri” günün en ilham verici ve ilginç konuşmaları arasındaydı.
Sempozyum, Türkiye'den ESFRI delegesi Prof. Murat Özgoren'in açılış konuşmasıyla başladı. Daha sonra ESFRI Genel Sekreteri Dr. Dominic Sobczak sempozyuma videokonferans ile katıldı. Dr. Sobniak ve Dr. Özgören ulusal ve uluslararası araştırma altyapısı ağları, projeler için fonlar ve kuruluş stratejileri hakkında, katılımcılardan yoğun ilgi göre interaktif bir konuşma yaptı. Bunu, BBMRI-Avusturya'daki Prof. Kurt Zatloukal'ın, dijital patolojinin biyobankalar üzerindeki etkisine dair ilham verici konuşması izledi. Öğleden sonraki oturumda, MENA'nın farklı bölgelerinden uzmanlar ulusal genom projeleri kapsamında elde ettikleri Biyobankacılık deneyimlerini paylaştılar.
Son oturumda, MENA biyobanka ağının kurulması konusu tartışıldı. Panelistler, öncelikle bir konsorsiyumun oluşturulması ve bu konsorsiyumun ilk olarak hangi alana odaklanacağı, hangi finansman kaynaklarının kullanılabileceği vb. gibi bazı kritik soruları ele aldı. BBMRI-MENA konsorsiyumunun oluşturulmasının gerekli olduğu ve gelecek aktivitelerin planlanması konusunda fikir birliği sağlandı.
