FOLİKÜLER LENFOMALARDA TANI VE PROGNOZUN GELİŞTİRİLMESİ AMACIYLA KANIN SIVI BİYOPSİ OLARAK KULLANIMI
Klinik olarak heterojen seyir gösteren FL ikinci en sık görülen non-Hodgkin B hücre lenfomasıdır. FL tanısı ve prognozu, hastalarda ağrıya neden olmasının yanı sıra başka pek çok dezavantajı olan invazif yöntemlerle tümör dokusu biyopsisi ve moleküler karakterizasyonunu içeriyor. Kan dokusunun plazmasındaki cfDNA biyomoleküllerinde kanser ilişkili somatik mutasyonlarının anı ve prognoz için kullanımı diğer bazı kanser türlerinde gösterilmişti.
İBG Lenfoid Kanser Genomiği araştırma grubu lideri Doç. Dr. Can Küçük, grup üyeleri Tevfik Hatipoğlu, Esra Esmeray Sönmez, Dr. Xiaozhou Hu, Dr. Hongling Yuan ve Dr. Burcu Akman; Dokuz Eylül Üniversitesi Hematoloji ve Tıbbi Patoloji Bölümleri’ndeki araştırma ortakları Prof. Dr. Mehmet Ali Özcan, Prof. Dr. İnci Alacacıoğlu, Prof. Dr. Sermin Özkal, Doç. Dr. Ayça Erşen Danyeli, Dr. Ahmet Şeyhanlı, Dr. Aybüke Olgun, ve Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Biyoinformatik Bölümü’ndeki araştıma ortağı Dr. Öğr. Üyesi Tuğba Önal-Süzek ile birlikte kan dolaşımındaki hücrelerden cfDNA’nın FL’de sıvı biyopsi olarak potansiyelini araştırdı. TÜBİTAK 1001 programı tarafından desteklenen bu projede hedefli ultra derin yeni nesil dizileme ve hesaplamalı biyoinformatik analizler aracılığıyla FL cfDNA’larındaki kanser ve prognoz ilişkili mutasyonlar belirlendi. Çalışmada, tedavi öncesi temin edilmiş FL plazmalarındaki yüksek cfDNA konsantrasyonlarının veya BCL2 mutasyon varlığının ”daha kısa süreli sağkalımı” tahmin edebileceği gösterildi. Ayrıca, hedefli tedavi seçimine yön verebilecek bazı onkogenik mutasyonlar tedavi öncesi temin edilen FL cfDNA örneklerinde tespit edildi. Bu çalışmadaki ilgi çekici bulgulardan biri de agresif lenfoma transformasyonuyla ilişkili gen mutasyonlarının sadece cfDNA’da bulunabileceğinin gözlemlenmiş olması.
Bu çalışma, FL hastalarından tanı esnasında alınacak kandaki cfDNA kullanılarak minimal invazif bir tanı yönteminin geliştirilmesinin ve hastalığın seyrinin önceden tahmin edebilip uygun tedavilerin zamanında uygulanabilmesinin ilkesel olarak mümkün olduğunu göstermekte.
