İBG ARAŞTIRMACISINDAN YENİ PATENT

İYTE’de araştırma grup liderleri olan Prof. Dr. Erdal Bedir, Prof. Dr. Ali Çağır ve doktora öğrencisi Nilgün Yakuboğulları ile İBG’den Doç. Dr. Duygu Sağ, yarı-sentez yöntemini kullanarak Saponin moleküllerinin türevlerini elde etmeyi ve bu yeni türevlerin bağışıklık hücrelerinin aktivasyonundaki performanslarını ve etki mekanizmalarını incelemeyi amaçladılar.

Bitkisel ve marin organizmalarda bulunan Saponin molekülleri; endüstride hem gıda hem de parmasötik alanlarında yaygın olarak kullanılmakta. Bu moleküller; anti-fungal, anti-enflamatuvar, anti-parazitik, anti-viral, hemolitik ve adjuvan gibi biyolojik aktivitelere sahipler. Adjuvan olarak kullanıldıklarında, ilaç ve aşıların içerisinde bağışıklık yanıtını artırmaya yararlar. Fakat, günümüze kadar yaygın kullanılan Saponin türevlerinin bazı dezavantajları bulunmakta. Bunlardan en bilinenleri; toksisite, hemolitik etki, stabilite ve elde edim verimliliğinin düşük olması.

İYTE ve İBG araştırmacıları biraraya gelerek; toksisitesi düşük, stabil, ekonomik, büyük ölçekte üretilebilir, spesifik bir antijene karşı hücresel ve hümoral yanıtı tetikleyen Saponin bazlı yeni adjuvanların geliştirilmesini hedeflediler. Bu amaçla, daha önce denenmemiş Astragalus bitki grubundan elde ettikleri Astragalozit VII (AST VII)’yi çıkış molekülü olarak kullandılar. AST VII’nin ve elde ettikleri ve DC-AST VII ve DAC-AST VII türevlerinin; yapılan testlerde daha az toksisite, daha yüksek stabilite gösterdiklerini ve bağışıklık hücrelerini etkili bir şekilde tetikleyebildiklerini gördüler. Ayrıca bu moleküllerin kanser hücreleri üzerinde sito-toksik etki yaptığını da gözlediler.

Bu sonuçlar; AST VII ve türevlerinin kanser, tüberküloz, malarya, AIDS gibi hastalıklara karşı etkili birer immunomodülatör ajan olarak kullanılabilecekleri göstermekte.

Farmasötik alanda yaygın kullanılabilecek bu moleküllerin patentini alan Doç. Dr. Duygu Sağ ve İYTE araştırmacılarını kutluyoruz.