Mukozal İmmünoloji
Baş Araştırmacı: Dr. Gerhard WINGENDER
Solunum yolları, bağırsak ve ürogenital sistemdeki mukozal yüzeylerde, vücut ile çevre arasındaki bariyer bazen yalnızca bir hücre kalınlığındadır. Bu da patojenlerin ve toksinlerin vücuda girişini kolaylaştırır. Mukoza fonksiyonu ile zararlı ajanlara karşı korunma arasındaki denge bozulduğunda, hastalık ortaya çıkabilir.
Laboratuvarımız, mukozadaki ve çevresindeki farklı bağışıklık hücrelerinin işlevi ve sağlığın korunmasında nasıl birlikte çalıştığını daha iyi anlamayı hedeflemektedir.
Üç doğuştan gelen benzeri T hücre tipine odaklanıyoruz: iNKT hücreleri, MAIT hücreleri ve γδ T hücreleri. Bu hücreler doğuştan gelen NK hücreleri ve hafıza T hücreleriyle bazı ortak özellikler paylaşır ve bağışıklık sisteminde önemli bir rol oynar. Çeviri odaklı yaklaşımımızda klinik örneklerle çalışmayı, ileri düzey in vitro, in vivo (fare modelleri) ve in silico yöntemlerle birleştirerek yeni tanı araçları ve tedaviler geliştirmeye çalışıyoruz.
Araştırma Alanları
Astım ve KOAH:
iNKT hücreleri akciğer inflamasyonunda güçlü ama şaşırtıcı şekilde çelişkili roller oynar. Enfeksiyon sırasında gösterdikleri Th1 yanıtı koruyucu etki yaparken, alerjik yanıtlar sırasında gösterdikleri Th2 yanıtı zararlı olabilir. Daha önce iNKT ve MAIT hücrelerinin alerjik astımdaki rolünü ortaya koyduk (Chandra et al. 2018, Wingender et al. 2011). Şu anda iNKT hücrelerinin eozinofilik ve nötrofilik astım ve KOAH formları üzerindeki etkilerini araştırıyoruz.
Kanserde doğuştan gelen benzeri T hücreleri:
iNKT, MAIT ve γδ T hücrelerinin hematopoetik, gastrointestinal ve akciğer kanserlerindeki rollerini inceliyoruz. Özellikle sitotoksik ligand TRAIL’in tümör karşıtı yanıt üzerindeki etkisine odaklanıyoruz (Sag et al. 2019).
iNKT hücre alt tipleri:
Konvansiyonel CD4+ T hücrelerine benzer şekilde, iNKT hücreleri de farklı fonksiyonel alt tiplere ayrılabilir. Daha önce güçlü düzenleyici fonksiyonlara sahip yeni bir iNKT hücresi alt tipi olan NKT10 hücrelerini keşfettik (Sag et al. 2014, Wingender et al. 2015a, 2015b). NKT10 hücrelerinin yanı sıra NKT2 ve NKTFH (folliküler yardımcı iNKT) hücre alt tiplerinin in vivo düzenlenmesi ve terapötik potansiyeli üzerine çalışıyoruz.
Yayınlar
Ayyildiz ZO, Szegezdi E, Wingender G: TRAIL’in insan iNKT hücrelerinde ekspresyonu tekrar eden antijenik stimülasyona bağlıdır ve Tip IV ADAM üyeleri tarafından modüle edilir; Frontiers in Immunology dergisinde değerlendirme sürecinde.
Eskiocak YC, Ayyildiz ZO, Gunlap S, Korkmaz A, Sag D, Wingender G: İn vitro Ca2+ konsantrasyonu, fare ve insan lenfoid hücrelerinin sitokin üretimini ve insan makrofajlarının polarizasyonunu etkiler; PLOS ONE, 2023; 18: e0282037.
Ozkan M, Eskiocak YC, Wingender G: Makrofaj ve dendritik hücre alt tipi kompozisyonu, astım modelinde endotipleri ayırt edebilir; PLOS ONE, 2021; 16: e0250533.
Ozkan M, Eskiocak YC, Wingender G: IL-10GFP (VeRT-X) fare suşu, akciğer inflamasyonu sırasında granülositler tarafından IL-10 üretiminin tespiti için uygun değildir; PLOS ONE, 2021; 16: e0247895.
Wingender G & Kronenberg M: Bölüm 7: Otoimmün hastalıklarda invariant Doğal Öldürücü T hücrelerinin rolü; The Autoimmune Diseases (6. baskı), 2020; Noel R. Rose ve Ian R. Mackay tarafından derlenmiştir, s.117–153.
Projeler
Mevcut fonlar:
TÜBİTAK Ulusal Lider Araştırmacılar Programı (#121C257): “Aşı protokollerini iyileştirmek için NKTFH hücrelerinin in vivo hedefli indüksiyonu”; 1.9.2022 – 1.9.2025
TÜBİTAK 1001 (#223S869): “İnsan bademciklerinden türetilen folliküler yardımcı T (NKTFH) hücrelerinin fenotipik, fonksiyonel ve genetik karakterizasyonu”; 15.3.2024 – 15.3.2026
TÜBİTAK 1001 (#122Z963): “Gastrointestinal kanserli hastaların omentumundan elde edilen iNKT ve γδ T hücrelerinin fonksiyonel değerlendirilmesi”; 1.4.2023 – 1.4.2026
Avrupa Komisyonu MSCA-SE (#101130240): “CHIRON: Kanser ve bağışıklık hücrelerinde kanonik olmayan ölüm reseptörü sinyallemesinin rolü”; 1.10.2023 – 30.9.2027
Ekip
Aktif Üyeler
Dr. Zeynep Özge Ayyıldız (Doktora Sonrası Araştırmacı)
Dr. Ana Luiza Seidinger (Doktora Sonrası Araştırmacı)
Yonca Ünlüer (Araştırmacı)
Yavuz Mercan (Doktora Öğrencisi)
Pumla Bhekiwe Manyatsi (Doktora Öğrencisi)
Saliha Kurt (Doktora Öğrencisi)
Dora Sığlı (Doktora Öğrencisi)
Çağıl Denizel (Yüksek Lisans Öğrencisi)
Ilgaz Terzi (Yüksek Lisans Öğrencisi)
Ceren Göncü (İdari Asistan)
Önceki Üyeler
Dr. Jihana Achour (Doktora Sonrası Araştırmacı)
Aylin Yaşar (Yüksek Lisans Öğrencisi)
Zeynep Özge Ayyıldız (Doktora Öğrencisi)
Müge Özkan (Doktora Öğrencisi)
Cem Eskiocak (Araştırmacı)
Sezgin Bal (Yüksek Lisans Öğrencisi)
Zeynep Tanyolac (Yüksek Lisans Öğrencisi)
Başak Gündüz (Yüksek Lisans Öğrencisi)
Dr. Fatma Zehra Hapil (Doktora Sonrası Araştırmacı)
